Od urazy do pojednania: Dlaczego pomogłam teściowej, choć nigdy nie była dla mnie matką
– Znowu dzwoni – mruknęłam pod nosem, patrząc na wyświetlacz telefonu. „Teściowa” – jedno słowo, które przez dwadzieścia lat mojego małżeństwa wywoływało we mnie całą gamę emocji, od irytacji po czystą złość.
– Nie odbieraj – rzucił Marek, mój mąż, z kuchni. – Pewnie znowu czegoś chce.
Westchnęłam ciężko. W głowie miałam tysiące wspomnień: jej chłodne spojrzenia na naszym ślubie, milczenie podczas świąt, kiedy wszyscy składali sobie życzenia, a ona udawała, że mnie nie widzi. Przez lata nie usłyszałam od niej ani jednego słowa wsparcia. Nawet kiedy urodziłam Zosię i byłam wykończona po porodzie, nie zapytała, czy czegoś potrzebuję. Zawsze była gdzieś obok, ale nigdy ze mną.
Telefon przestał dzwonić. Usiadłam przy stole i zaczęłam obierać ziemniaki na obiad. Marek podszedł do mnie i położył mi rękę na ramieniu.
– Nie przejmuj się nią. Przecież wiesz, jaka jest.
Wzruszyłam ramionami. – Ale to twoja matka. Może powinnam…
– Nie musisz niczego robić na siłę – przerwał mi stanowczo.
Ale w środku czułam niepokój. Coś się zmieniło w jej głosie podczas ostatniej rozmowy. Była słaba, jakby starsza o dziesięć lat. Zawsze była twarda jak skała, a teraz…
Wieczorem, gdy dzieci już spały, usiadłam z kubkiem herbaty przy oknie. Patrzyłam na światła miasta i próbowałam poukładać myśli. Przypomniałam sobie dzień, kiedy Marek przedstawił mnie swojej matce. Byłam wtedy młoda, pełna nadziei i przekonana, że rodzina to najważniejsza rzecz na świecie. Ona spojrzała na mnie z góry i powiedziała tylko:
– Mam nadzieję, że wiesz, w co się pakujesz.
Od tamtej pory czułam się jak intruz w jej życiu. Próbowałam wszystkiego: zapraszałam ją na obiady, kupowałam prezenty na imieniny, nawet pomagałam w ogrodzie. Nic nie działało. Zawsze była chłodna, zdystansowana.
Kiedy zadzwoniła ponownie następnego dnia, odebrałam.
– Halo? – powiedziałam cicho.
– Aniu… – jej głos był ledwo słyszalny. – Czy mogłabyś… przyjechać? Coś się stało…
Serce zabiło mi mocniej. – Co się stało?
– Upadłam… Nie mogę wstać…
Bez namysłu rzuciłam telefon i pobiegłam do Marka.
– Musimy jechać do twojej mamy. Upadła.
Marek spojrzał na mnie zaskoczony. – Teraz? Przecież jest już późno…
– Nie zostawię jej samej – powiedziałam stanowczo.
W drodze do jej mieszkania czułam narastający lęk i gniew. Dlaczego to ja muszę jej pomagać? Gdzie była ona przez te wszystkie lata? Ale kiedy zobaczyłam ją leżącą na podłodze w kuchni, cała ta złość gdzieś się ulotniła.
Pomogłam jej wstać, posadziłam na krześle i podałam wodę.
– Dziękuję… – wyszeptała.
Po raz pierwszy zobaczyłam w jej oczach strach i bezradność. Była taka mała, krucha… Zupełnie inna niż ta kobieta, którą znałam przez dwadzieścia lat.
Zadzwoniliśmy po karetkę. Lekarz powiedział, że to tylko stłuczenie biodra, ale powinna przez kilka dni odpoczywać i nie zostawać sama.
– Zostanę z panią – powiedziałam cicho.
Spojrzała na mnie zdziwiona. – Nie musisz…
– Chcę – odpowiedziałam szczerze.
Przez kolejne dni opiekowałam się nią: gotowałam zupę, sprzątałam mieszkanie, rozmawiałam z lekarzami. Marek był w pracy, dzieci u babci ze strony mojej mamy. Zostałyśmy same.
Pewnego wieczoru siedziałyśmy razem przy stole. Ona patrzyła przez okno, ja mieszałam herbatę.
– Aniu… – zaczęła niepewnie. – Wiem, że nie byłam dla ciebie dobrą teściową.
Zamarłam. Po raz pierwszy usłyszałam od niej coś takiego.
– Dlaczego? – zapytałam cicho.
Westchnęła ciężko. – Bałam się cię zaakceptować. Bałam się stracić syna… Po śmierci męża zostałam sama z Markiem i on był całym moim światem. Kiedy pojawiłaś się ty… poczułam się zagrożona.
Łzy napłynęły mi do oczu. Przez tyle lat myślałam, że to ze mną jest coś nie tak…
– Mogła pani po prostu porozmawiać…
Uśmiechnęła się smutno. – Nigdy nie umiałam rozmawiać o uczuciach. Moja matka też taka była…
Siedziałyśmy długo w ciszy. Poczułam ciężar spadający z serca. Może nie wszystko da się naprawić, ale można spróbować zacząć od nowa.
Kiedy wróciłyśmy do naszego domu po tygodniu, Marek był wyraźnie wzruszony.
– Dziękuję ci – powiedział cicho wieczorem w sypialni. – Nie wiem, czy ja bym potrafił zrobić to samo na twoim miejscu.
Patrzyłam na niego długo. – Każdy zasługuje na drugą szansę… Nawet jeśli przez lata wydawało się to niemożliwe.
Od tamtej pory nasze relacje z teściową powoli zaczęły się zmieniać. Było trudno – stare rany nie goją się od razu. Ale zaczęłyśmy rozmawiać: o dzieciach, o przeszłości, nawet o jej młodości w czasach PRL-u. Czasem śmiałyśmy się razem przy kawie; czasem milczałyśmy długo, ale już bez tej niezręcznej ciszy.
Najtrudniejsze było wybaczyć sobie samej te wszystkie lata gniewu i żalu. Ale kiedy patrzę dziś na moją rodzinę – Marka, dzieci i nawet teściową przy stole podczas Wigilii – wiem, że warto było spróbować.
Czasem zastanawiam się: ile rodzin mogłoby być szczęśliwszych, gdybyśmy potrafili wybaczać szybciej? Czy naprawdę warto trzymać urazę przez całe życie? Może ktoś z was też nosi w sercu podobny ciężar?