Obca matka – historia rodzinna pełna bólu i tajemnic
– Co ty wygadujesz, mamo?! – wybuchnęłam, chwytając się oparcia krzesła, jakby tylko ono mogło mnie utrzymać w pionie. – Jak to obca? Przecież jestem twoją rodzoną córką!
Mama nawet nie spojrzała na mnie. Siedziała przy kuchennym stole, z gazetą rozłożoną przed sobą, jakby to ona była ważniejsza niż wszystko, co właśnie się wydarzało. – Nie podnoś na mnie głosu! – machnęła ręką lekceważąco. – Powiedziałam, co powiedziałam. A ty kim jesteś, żeby mi rozkazywać?
Poczułam, jak coś we mnie pęka. Jeszcze wczoraj śmiałyśmy się razem z głupich reklam w telewizji, a dziś… dziś byłam dla niej nikim. – Mamo, co się dzieje? – zapytałam już ciszej, próbując ukryć drżenie głosu.
– Nic się nie dzieje. Po prostu… czasem mam wrażenie, że nie jesteś moją córką. – Jej słowa były jak zimny prysznic. – Zawsze byłaś inna. Zawsze robiłaś wszystko po swojemu.
Nie wiedziałam, czy to wyrzut, czy żal. Może jedno i drugie? Przypomniałam sobie wszystkie te chwile, kiedy próbowałam jej zaimponować: świadectwa z czerwonym paskiem, konkursy recytatorskie, nawet ten nieszczęsny kurs tańca, na który poszłam tylko dlatego, że ona uwielbiała oglądać „Taniec z gwiazdami”. Nigdy nie usłyszałam: „Jestem z ciebie dumna”. Zawsze było: „Mogłaś się bardziej postarać” albo „A co z matematyką?”.
– Mamo…
– Nie zaczynaj – przerwała mi ostro. – Mam dość twoich pytań.
Wyszłam z kuchni i zatrzasnęłam za sobą drzwi. W moim pokoju było duszno i cicho. Usiadłam na łóżku i zaczęłam płakać. Nie tak wyobrażałam sobie dorosłość. Myślałam, że kiedy skończę studia i znajdę pracę, wszystko się ułoży. Że będziemy mogły rozmawiać jak dwie dorosłe kobiety. Ale mama zamknęła się w swoim świecie i nie chciała mnie do niego wpuścić.
Wieczorem zadzwonił tata. Rozwiedli się pięć lat temu, ale wciąż dzwonił do mnie co kilka dni. – Kasiu, wszystko w porządku? – zapytał od razu.
Chciałam powiedzieć mu prawdę, ale coś mnie powstrzymało. Może duma? Może strach przed tym, że on też mnie odrzuci? – Tak, tato. Wszystko dobrze.
– Mama była dziś u lekarza. Wiem, że ostatnio jest trudna…
– Tato, ona powiedziała mi dzisiaj… że jestem dla niej obca.
Po drugiej stronie zapadła cisza. – Kasiu…
– Co się z nią dzieje?
– To nie twoja wina – powiedział cicho. – Mama… ona czasem nie radzi sobie z emocjami.
Ale ja wiedziałam, że to coś więcej. Czułam to w kościach. Położyłam się spać z ciężarem na sercu.
Następnego dnia wróciłam do domu wcześniej niż zwykle. Mama siedziała na kanapie i oglądała stare zdjęcia. Usiadłam obok niej.
– Pamiętasz to? – zapytała nagle, pokazując mi zdjęcie z mojego chrztu.
– Tak…
– Wiesz… czasem myślę, że gdyby twoja babcia żyła dłużej, wszystko wyglądałoby inaczej.
Zaskoczyła mnie tym wyznaniem. Babcia zmarła, gdy miałam sześć lat. Pamiętam jej ciepłe ręce i zapach ciasta drożdżowego.
– Mamo… czy ty mnie kochasz?
Spojrzała na mnie tak dziwnie, jakby widziała mnie pierwszy raz w życiu. – Kocham cię… ale czasem nie potrafię tego okazać.
Wtedy zrozumiałam: ona walczy sama ze sobą. Z własnymi demonami i żalem do świata. Ale czy to usprawiedliwia jej słowa?
Przez kolejne tygodnie próbowałam do niej dotrzeć. Przynosiłam jej ulubione ciastka z cukierni na rogu, proponowałam wspólne spacery po parku. Czasem było lepiej – śmiała się ze mną przy kawie i opowiadała historie z młodości. Innym razem zamykała się w sobie i milczała całymi dniami.
Pewnego wieczoru usłyszałam przez przypadek rozmowę mamy przez telefon:
– Nie wiem już, co robić z Kasią… Ona jest taka inna… Czasem mam wrażenie, że to nie moje dziecko…
Zamarłam za drzwiami. Czy naprawdę tak myśli? Czy ja naprawdę jestem dla niej obca?
Postanowiłam porozmawiać z tatą twarzą w twarz. Spotkaliśmy się w kawiarni niedaleko jego pracy.
– Tato… powiedz mi prawdę. Czy ja naprawdę jestem waszą córką?
Spojrzał na mnie z bólem w oczach. – Kasiu… jesteś naszą córką. Ale twoja mama… ona przeżywa coś trudnego. Po śmierci babci bardzo się zmieniła. Zawsze była surowa wobec siebie i innych.
– Ale dlaczego mówi takie rzeczy?
Tata westchnął ciężko. – Bo boi się samotności. Bo boi się stracić kontrolę nad swoim życiem…
Wróciłam do domu jeszcze bardziej zagubiona niż wcześniej. Przez kolejne dni unikałyśmy się nawzajem. W końcu zebrałam się na odwagę i napisałam do mamy list:
„Mamo,
Nie rozumiem wszystkiego, co się między nami dzieje, ale chcę wierzyć, że jeszcze możemy być rodziną. Potrzebuję cię bardziej niż kiedykolwiek wcześniej.
Kasia”
Zostawiłam list na stole i wyszłam na długi spacer po mieście. Kiedy wróciłam wieczorem, mama siedziała przy stole ze łzami w oczach.
– Przepraszam cię – wyszeptała cicho. – Czasem jestem dla ciebie obca matką… Ale ty nigdy nie byłaś dla mnie obca.
Przytuliłyśmy się po raz pierwszy od wielu miesięcy.
Dziś wiem jedno: rodzina to nie tylko więzy krwi czy wspólne nazwisko. To codzienna walka o bliskość i zrozumienie drugiego człowieka. Czy można nauczyć się kochać na nowo? Czy da się odbudować to, co zostało zniszczone przez słowa i milczenie? Może właśnie o to chodzi w byciu rodziną – żeby próbować mimo wszystko.